Yeni Tüketici Kanun Taslağı Tamamlandı

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, 2013’te çıkaracakları ‘Tüketici Kanunu’yla bankaların aldığı işlem ücretlerini ayıklamayı, hatalı malın iade süresini bir aydan 6 aya çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

Bakan Yazıcı, kendi deyimiyle “75 milyonu” oldukça yakından ilgilendiren yeni “Tüketici Kanunu” taslağının önemli detaylarını önceki gün İstanbul'da verdiği iftar davetinde ekonomi gazetecileriyle paylaştı.

Bankacılık işlemlerinden, kredi kartlarına, maketten ev satışından, fiyat etiketlerine uzanan onlarca farklı alanda birçok değişikliğe yol açacak olan taslağın bu yılın sonuna doğru Meclis'te görüşüldükten sonra 2013 yılıyla birlikte yasalaşması planlanıyor.

Taslak hazırlanırken dünya örneklerinden yararlandıklarını ifade eden Yazıcı, bankacılık sektöründe uygulanan işlem ücretlerinin kaldırılmasında kararlı olduklarını belirtti. Yazıcı, "Bankaların aldığı işlem ücretlerine baktık. Sayısı 31'i bulan çeşitlilik var. İşlemsizlik ücreti, kredi kartı borcu yoktur yazısı işlem ücreti, dekont ücreti alanlar var. Bunları ayıklayacağız. İzah edilemeyen işlem ücreti alınamayacak. Bu konuyu Türkiye Bankalar Birliği ile de görüşeceğiz. Hedefimiz bunları kaldırmak, bunun için masaya oturacağız. Çoğunun kaldırılmasını öngörüyoruz" dedi.

Atılacak bu adımın bankaların kârlarını düşüreceği hatırlatıldığında Bakan Yazıcı, "Bayağı bir defans bekliyoruz. Ama nasıl ki işadamlarının geçmişte elde ettiği kârlar eskisi gibi değil, Avrupa'da da durum böyle. Bankacılıkta da düzelme olacak. Kâr marjları hepsinde düşüyor, orada da düşecek" şeklinde konuştu.

Bankalar daha az kazanabilir...

Türkiye'de faaliyet gösteren 48 bankanın 2011 yılında 19.8 milyar TL kâr ettiğini, bu yılın ilk yarısında da kârlılık artışının sürdüğünü kaydeden Bakan Yazıcı, konuşmasını şu şekilde sürdürdü: "2011 yılında bankaların faiz dışı gelir kalemlerinde yer alan bankacılık hizmet gelirleri ile kredilerden alınan ücret ve komisyonlardan elde ettiği gelir 17.1 milyar TL. Bu rakam toplam gelirin yüzde 14.5’i. Yüzde 14.5 bayağı büyük bir rakam, yüksek bir rakam." Gümrük Bakanı Hayati Yazıcı, yapılacak yeni düzenlemelerle buradaki rakamın yüzde 7-8'lere çekilebileceğini de vurguladı.

‘Elektrikte kayıp-kaçak bedeli kalksın’
"Elektrik, su, doğalgaz, internet, telefon ve benzeri tüm aboneliklerde tüketicileri koruyucu yeni düzenleme getiriyoruz" diyen Hayati Yazıcı, elektrik tüketiminde tahsil edilen ve açılan davalarda geriye iade yönünde karar alınan kayıp-kaçak bedeli (Yıllık 2 milyar TL'yi buluyor) konusunda oldukça net konuştu. Yazıcı, "EPDK bir karar çıkartmış, o kararın doğru olmadığı görüşündeyiz. Kayıp kaçak, yani tüketicinin kullanmadığı, tüketmediği, sebep olarak gösterilmeyen hiçbir bedelin tüketiciden alınamayacağı görüşündeyiz. Zaten anayasanın ilgili maddesi de tüketicinin korunmasını bir göre olarak devlete yüklüyor" dedi. Elektrik dağıtım ihalelerini alanların bu bedeli düşünerek hesap yaptığı, buna karşı çıkıp çıkmayacakları sorulduğunda Yazıcı, "O zaman düşünürüz" yanıtını verdi.

Taslakta yer alan bazı düzenlemeler şöyle:
İMALATÇI SORUMLU OLACAK

Hatalı bir ürünün, bir kişinin ölümüne veya yaralanmasına veya kullanımdaki bir başka malın zarar görmesine sebep olması halinde, bu ürünün imalatçısı doğan zarardan kusuru aranmaksızın sorumlu tutulacak.
6 AYDA MALI İADE İMKÂNI
Ayıplı mal ya da hizmette tüketiciye sağlanan haklar, vatandaş lehine genişletilecek. Mevcut kanunda yer alan 30 gün içinde ayıbın işletmeye bildirilmesi yükümlülüğü kaldırılıyor. Malın teslimi ya da hizmetin ifa edilmesinden itibaren 6 ay içinde ortaya çıkan ayıpların teslim anında var olduğu kabul edilecek. Bir ürünün ayıplı çıkması durumunda tüketici, ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birini seçecek. Müteşebbis de tüketicinin seçmiş olduğu bu hakkı 30 gün içerisinde yerine getirmekle yükümlü olacak.
MAKETTEN SATIŞA ÖNLEM
Maket üzerinden satışı yapılan ve binlerce kişinin mağdur olmasına neden olan konut kampanyaları sıkı şekilde denetlenecek. Tüketici, ödemelerini banka üzerinden ve tarafların rızasıyla yapacak, dolayısıyla konutun inşasına başlamamış firmalar tüketiciden ödeme alamayacak. Konut veya tatil amaçlı taşınmaz satışları resmi şekilde olmadıkça geçerli olmayacak. Taşınmazlara ilişkin teslim süresi 30 aydan 36 aya çıkarılacak.

KONUT SATIŞINDA CAYMA HAKKI

Ön ödemeli konut satışlarında 14 günlük sebepsiz cayma hakkı getirilecek. Konut veya tatil amaçlı taşınmazların tüketiciye teslim tarihine kadar tüketiciye sözleşmeden dönme hakkı sağlanacak. Kampanyalı Satış İzin Belgesi kaldırılarak, konut satışlarının devlet garantisinde olduğu yönündeki yanlış izlenimlerin önüne geçilecek.
ABONELİK İPTALİ KOLAYLAŞACAK

Elektrik, su, doğalgaz, internet, telefon gibi aboneliklerde tüketicileri koruyucu düzenlemeler yapılacak. Abonelik sözleşmelerinin kapsamı genişletilerek her türlü abonelik, kanun kapsamına dahil edilecek. Müteşebbis, tüketicinin aboneliğe son verme isteğini, yönetmelikte belirlenecek süreler içinde yerine getirmek zorunda olacak. Aksi halde tüketici bundan sorumlu olmayacak.

Kaynak: (Milliyet/Sabah)