Ramazan Paketlerinin ve Yemeklerinin Vergisel Boyutu

İşverenler, ramazan aylarında çalışanlarına içerisinde çeşitli erzakların bulunduğu ramazan paketleri dağıtırlar.

Genel uygulamada bu paketlerin bedeli gider yazılır ve katma değer vergileri de indirim konusu yapılır. Ama ne yazık ki bu doğru bir uygulama değil.Bu paket bedelleri gider yazılıyor yazılmasına ama bu işlem işverene ayrı bir maliyet daha getiriyor.

Çünkü, bu paket bedelleri ancak ücret olarak giderleştirilebiliyor ve bu da işverenlerin ayrıca gelir vergisi ödemesini gerektiriyor.Çok önemli bir nokta da katma değer vergisi ile ilgili.

Çalışana sağlanan menfaat erzak paketlerinin katma değer vergisi dahil bedelleri olduğu için katma değer vergisinin indirim konusu yapılması da mümkün değil. Paket bedellerinin KDV dahil bedeliyle net ücret sayılıp brütleştirme yapılarak gelir vergisinin tespit edilmesi ve vergi dairesine ödenmesi gerekiyor.

Bayramlarda verilen şekerleme, yılbaşında verilen çerez/içki paketi ya da kandillerde verilen simitlerde de durum aynıdır.Aslında, bütün bu harcamaların mevzuatta yeri yoktur.Bu ve bunlara benzer harcamaların değerlendirilmesinde “işle ilgili olması” kriteri aranmaktadır.

Peki neden böyle?

Ücretin tanımı Gelir Vergisi Kanunumuzun 61’nci maddesinde yapılıyor.

Buna göre ücret, işverene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanıyor.Bu tanım gereğince, çalışana, maaşı yanında çeşitli adlarla yapılan diğer nakdi ödemeler de; kömür yardımı, giysi yardımı ve benzeri şekillerde verilen ayni yardımlar da ücret niteliğinde. Aynı kanunun 23’ncü maddesinde de nitelik olarak ücret sayılmakla beraber vergiden istisna olan ödemeler tanımlanıyor.

Örneğin çalışana yol parası adı altında ilave ödeme yapmak ücret niteliğinde olduğu gibi çalışanları servisle götürüp getirmek de onlara sağlanan bir menfaat niteliğinde olduğu için ücret tanımına giriyor.

Ancak 23’ncü madde de çalışanların toplu olarak iş yerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla işverenler tarafından yapılan taşıma giderleri için istisna getirilmiş olduğu için servis sağlamak şeklinde verilen bu menfaatin vergilenmesi gerekmiyor.Aynı şekilde çalışana yemek parası vermek vergiye tabi ama işyerinde yemek vermek vergiden istisna. Yine yemek çeki vermek şeklindeki uygulamaya da (belli bir tutarı aşmamak kaydıyla) vergi istisnası tanınmış.

Çalışana kira yardımı yapmak vergiye tabi ama işverene ait ve brüt alanı 100 m2 yi aşmayan konutun çalışana tahsisinde vergi yok. İşte çalışanlara sağlanan her menfaat eğer 23’ncü madde de istisna olarak tanımlanmamışsa ücret olarak vergilenmek zorunda.

Ücret niteliğindeki ödemeler istisna tanıyan 23’ncü madde de ne yazık ki ramazan paketleri yer almıyor.

Bu nedenle ramazan paketi bedelinin yani KDV dahil bedelin çalışana sağlanan net menfaat olarak kabul edilip çalışanın halihazırda geçerli vergi dilimi üzerinden brütlendirme yapılması gerekmektedir. Yani işverenin erzak paketinin bedeli dışında bir de bu iş için gelir vergisi ödemesi gerekiyor. (Ayni nitelikteki ödemeler sigorta primine tabi olmadığından sigorta kesintisi yapılmasına gerek yok).

Buraya kadar anlattıklarımız çalışanlara verilen paketlerle ilgiliydi. Çalışan dışındakilere verilen paketlerin ise hiç bir şekilde giderleştirilmesi mümkün değil. Bu erzaklara ilişkin faturaların ya hiç firmayla ilgilendirilmemesi ya da katma değer vergileri indirilmeden tamamının kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması gerekiyor.

İftar Yemeklerinin Faturası Gider Yazılabilir mi?

Personele verilen iftar yemeğinin bedeli "ücret" olarak nitelendirilip, vergisi ve sigorta priminin yatırılması durumunda, sorun yok.Bu da astarı yüzünden pahalıya gelmesi anlamını taşır. O zaman gider yazılması mümkün.

Bayilere ve müşterilere yönelik iftar yemekleri, biraz daha farklı.Bunlarla ilgili faturalar "temsil ve ağırlama giderleri" kapsamına sokulup, gider yazılabilir. Ancak buna bazı denetim elemanlarının  sıcak bakmadığı konusunun hatırlatmamızda yarar var

Belediyelerin kurdukları iftar çadırlarında verilen iftar yemekleri için,bağış yapılması durumunda gider olarak yazılabilir mi?

Bu tip iftarların, işle herhangi bir şekilde ilgisi olmadığından, gider yazılmasının mümkün olmayacağı açıktır.Tek istisnası var. “ Kamu Yararına Çalışan Dernek” vasfına haiz dernekler ve Bakanlar Kurulunca “vergi muafiyeti tanınan Vakıf” mahiyetindeki vakıflara yapılacak ancak, o yıl beyan edilecek gelirin %5’ini (kalkınmada öncelikli yöreler için %10’unu) geçmeyecek bağışların gider yazılabilir.

Kısaca, işverenlerin çalışanlarına ne adı altında olursa olsun, yapacakları ramazan yardımı tereddütsüz ücret niteliğinde olacağından, ilgili tutarın KDV Dahil brütleştirilerek o ayki maaş bordrosuna ithal edilmesi gerekmektedir.
Ramazan paketi yerine çalışanlara ya da eş, dost, akrabaya bir restoranda iftar yemeği verilmesi halinde de işverenler tarafından bu iftar yemeği gider olarak yazılamaz.