Yeni
TTK’da Şirket Tasfiyelerine Getirilen Kolaylık
6102 sayılı Yeni
Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesine günler kala tartışma konusu olan
bazı maddeler TBMM’de 6335 sayılı yasa ile değiştirildi. 30.06.2012 tarihinde
Resmi Gazete’de yayımlananan 6335 sayılı yasa ile getirilen değişikliklerle
birlikte 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu 01.07.2012 tarihi itibariyle
yürürlüğe girdi. 6335 sayılı yasa ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na
eklenen Geçici 7. Madde ile gayri faal şirketlerin tasfiyesi kolaylaştırıldı.
TOBB’un
verilerine göre Türkiye’de 32 bin 782 anonim, 175 bin 434 limited, 39 bin 242
kooperatif gayri faal durumda, gayri faal şirketlerin toplamı 247 bin 558’e
ulaşmış durumda. Yeni TTK’da yapılan değişiklikle faal olmayan şirketlerin
ortadan kaldırılması öngörülüyor.
Yazımızın
konusunu 6102 sayılı Yeni TTK ile gayri faal şirketlere sağlanan tasfiye
kolaylığı oluşturmaktadır. Hangi şirketlerin tasfiye kolaylığından
faydalanabileceğini ve sürecin nasıl işleyeceğini başlıklar halinde
inceleyelim.
HANGİ ŞİRKETLER
TASFİYE EDİLECEK?
1 Temmuz 2012
tarihinden itibaren 1 Temmuz 2014 tarihine kadar (iki yıl içinde)
aşağıdaki koşulları taşıdığı tespit edilen ya da bildirilen anonim ve
limited şirketler ile kooperatiflerin tasfiyeleri ve ticaret sicilinden
kayıtlarının silinmesi, ilgili kanunlardaki tasfiye usulüne uyulmaksızın
yapılacaktır;
24/6/1995 tarihli ve 559 sayılı Türk Ticaret Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname gereğince, sermayelerini 5.000,00.-TL’ye yükseltmeyen limited şirketler ile 50.000,00.-TL’ye yükseltmeyen anonim şirketler.
01.07.2012 tarihinden önce veya bu tarihinden itibaren iki yıl içinde münfesih olan anonim ve limited şirketler.
Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre herhangi bir nedenle dağılmış olan kooperatifler.
24/6/1995 tarihli ve 559 sayılı Türk Ticaret Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname gereğince, sermayelerini 5.000,00.-TL’ye yükseltmeyen limited şirketler ile 50.000,00.-TL’ye yükseltmeyen anonim şirketler.
01.07.2012 tarihinden önce veya bu tarihinden itibaren iki yıl içinde münfesih olan anonim ve limited şirketler.
Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre herhangi bir nedenle dağılmış olan kooperatifler.
Son 5 yıla ait
olağan genel kurul toplantıları yapılamayan anonim şirketler ile
kooperatifler.
01.07.2012 tarihinden önce tasfiye
işlemlerine başlanılmış ancak genel kurulun toplanamaması nedeniyle ara
bilançoları veya son ve kati bilançosu genel kurula tevdi edilemediği için
ticaret sicilinden terkin işlemi yapılamayan şirket ve kooperatifler.
TASFİYE SÜRECİNİN
İŞLEYİŞİ VE ALACAKLILARIN HAKLARI
a) Tasfiye kolaylığı kapsamına giren
şirket ve kooperatifler; ilgili ticaret sicili müdürlüğünce resen veya herhangi
bir kişi, kurum veya kuruluş tarafından kanıtlarıyla birlikte yapılacak
bildirimleri de kapsayacak şekilde, ticaret sicili kayıtları üzerinden yapılacak
incelemeyle tespit edilir.
b)
Ticaret sicili
müdürlüklerince;
- Kapsam
dahilindeki şirket ve kooperatiflerin ticaret sicilindeki kayıtlı son
adreslerine ve sicil kayıtlarına göre şirket veya kooperatifi temsil ve ilzama
yetkilendirilmiş kişilere bir ihtar yollanır. Yapılacak ihtar, ilan edilmek
üzere Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğüne aynı gün gönderilir. İlan,
ihtarın ulaşmadığı durumlarda, ilan tarihinden itibaren otuzuncu günün akşamı
itibarıyla, tebligat yerine geçer. Ayrıca anılan ilan, bildirici niteliği haiz
olarak ilgili ticaret ve sanayi odası veya ticaret, sanayi ya da deniz ticaret
odasının internet sitesinde aynen yayımlanır.
- 559
sayılı KHK gereğince sermaye artırımında bulunmayarak münfesih olan şirketlere
yapılacak ihtarda; ortaklarından, yönetici veya denetçilerden ya da
müdürlerinden tebliğ tarihinden itibaren iki ay içinde tasfiye memurunun
bildirilmesi, aksi takdirde, bu madde hükümlerine göre ticaret sicili
kayıtlarından unvanın silineceği, şirkete ait malvarlığının unvana ilişkin
kaydın silindiği tarihten itibaren on yıl sonra Hazineye intikal edeceği ve
bunun kesin olduğu açıkça yazılır.
c) Sermaye artırımı zorunluluğuna
uymayan şirketlerin dışında kalan kapsam dâhilindeki diğer münfesih şirketler
ile kooperatiflerden ayrıca, faaliyetlerine devam etme isteğinde bulunmaları
halinde münfesih olma nedenini ortadan kaldıran işlemlerin yapılarak ispat
edici belgelerin bildirilmesi istenir.
Tasfiye memuru
olarak; şirket veya kooperatifin ortaklarından herhangi biri, ticaret siciline
kayıtlı en son yetkilileri ya da bunların belirleyecekleri üçüncü şahıslar
bildirilebilir. Tasfiye memuru olarak başka ortak veya yönetici tarafından
bildirilen ortak veya yöneticiler ile üçüncü şahısların bu görevi kabul
ettiklerine ilişkin yazılı beyan da bildirime eklenir. Üçüncü şahısların tasfiye
memuru olarak tescil edilebilmeleri ortakların veya yöneticilerin hiçbirinin
tasfiye memuru olarak bildirilmemiş olmasına bağlıdır.
Yapılan ihtar
ve ilan üzerine süresi içinde tasfiye memurlarını bildiren şirket ve
kooperatiflerin, tasfiye memurları ve tasfiye adresi, ilgili ticaret sicili
müdürlüğü tarafından tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ve ilgili
odanın internet sitesinde ilan edilir.
Yapılan
ilanda; şirket veya kooperatifin alacaklıları, alacaklarını kanıtlarıyla
birlikte ilan tarihinden itibaren iki ay içinde tasfiye memurlarına bildirmeye
davet edilir. Ayrıca ilanda, şirket veya kooperatifin mevcut malvarlığı ile
alacak ve borçlarını gösterir listenin; belgeleri ile birlikte ilan tarihinden
itibaren bir ay içinde, anonim şirket veya kooperatifin yönetim kurulu, kurulun
bir veya birkaç üyesi, denetçileri, limited şirketlerde ise müdür veya müdürler
tarafından ilgili tasfiye memuruna verilmesi ihtar edilir.
Tasfiye
memurları, alacaklıların alacaklarını bildirmeleri için öngörülen sürenin
sonunda şirketin veya kooperatifin durumunu gösteren bir bilanço hazırlar ve
tasfiyeyi altı ay içinde sonuçlandırır. Gerekli hâllerde bu süreyi aşmamak
üzere, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca bir defaya mahsus olmak üzere ek süre
verilebilir.
Tasfiye
memurlarınca hazırlanan bilançoya göre şirket veya kooperatifin borçlarının
varlığından fazla olması hâlinde tasfiye memurları durumu derhal alacaklılara
bildirerek şirket veya kooperatifin iflasına karar verilmesi için mahkemeye
başvuruda bulunmalarını ister. Bildirimde ayrıca, bildirim tarihinden itibaren
üç ay içinde şirket veya kooperatifin iflası için mahkemeye müracaat edildiğinin
bildirilmemesi hâlinde kaydın silineceği ihtar olunur.
Alacaklıların
başvurusu üzerine
mahkeme iflasın açılmasına karar verir ve tasfiye İcra ve İflas Kanunu
hükümlerine göre yürütülür. Süresi içinde şirket veya kooperatifin iflası için
mahkemeye müracaat edildiğinin bildirilmemesi hâlinde tasfiye memurlarının
başvurusu üzerine ilgili şirket veya kooperatifin unvanı ticaret sicilinden
silinir ve bu durum Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir.
Geçici
7. Madde kapsamında tasfiye işlemlerinde, ilgili kanunların veya esas
sözleşmelerin genel kurul kararı alınmasını zorunlu kılan hükümleri
uygulanmaz.
Tasfiye
memurlarınca düzenlenecek son ve kati bilançonun ticaret sicili müdürlüğüne
verilmesi ile tasfiye sona ermiş kabul edilir ve şirketin unvanı ticaret
sicilinden silinerek Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir. İflasına
karar verilen şirket veya kooperatifin ise iflas işlemlerinin tamamlandığının
bildirilmesi üzerine şirketin veya kooperatifin unvanı ticaret sicilinden
silinir ve bu durum Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir.
01.07.2012 tarihinden önce tasfiye
işlemlerine başlanılmış şirket veya kooperatiflerin genel kurullarının, kanunun
öngördüğü asgari süre ve şartlara uygun olarak toplantıya çağrılmış olmasına
rağmen iki defa üst üste toplanamaması ve bu durumun tevsik edilmesi kaydıyla
tasfiye memuru tarafından son ve kati bilançonun ticaret sicili müdürlüğüne
tevdi edilmesi ile tasfiye sona ermiş kabul edilir ve unvan ticaret sicilinden
silinerek Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir.
Yapılan ihtar ve ilana rağmen, süresi
içinde cevap vermeyen veya tasfiye memurunu bildirmeyen yahut durumunu kanuna
uygun hâle getirmeyen veya faaliyette bulunduğunu adres ve kanıtlarıyla birlikte
bildirmeyen şirket ve kooperatiflerin unvanı ticaret sicilinden resen silinir.
Resen unvanı silinen şirket ve kooperatifler, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi
ile ilgili odanın internet sitesinde ilan edilir.
TASFİYE
İŞLEMLERİNİN MALİYETİ
- 6102
sayılı yasa gereği Geçici 7. Maddesi kapsamında yapılacak tescil ve kayıt silme
işlemleri her türlü harçtan, bu işlemler için düzenlenecek kağıtlar damga
vergisinden müstesnadır.
- Yine aynı
madde kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanacak olan ilanlardan
ücret alınmaz.
KOLAY TASFİYE SÜRECİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLİ KONULAR
6102 sayılı
Yeni TTK’nın geçici 7. maddesinde düzenlenmeyen hususlarda ilgili kanun ve esas
sözleşmelerde öngörülen usullere göre hareket edilir.
Davacı veya
davalı sıfatıyla devam eden davaları bulunan şirket veya kooperatifler kolay
tasfiye uygulamasından yararlanamayacaklar.
Geçici 7.
madde gereğince tasfiye edilmeksizin unvanı silinen şirket veya kooperatiflerin
ortaya çıkabilecek malvarlığı, unvana ilişkin kaydın silindiği tarihten
itibaren on yıl sonra Hazineye intikal eder.
Hazine bu
şirket ve kooperatiflerin borçlarından sorumlu tutulmaz. Tasfiye memurlarının
sorumlulukları konusunda, özel kanunlardaki sorumluluğa ilişkin hükümler saklı
kalmak kaydıyla bu 6102 sayılı Yeni TTK veya Kooperatifler Kanunu hükümleri
uygulanır.
Ticaret
sicilinden kaydı silinen şirket veya kooperatifin alacaklıları ile hukuki
menfaatleri bulunanlar haklı sebeplere dayanarak silinme tarihinden itibaren
beş yıl içinde mahkemeye başvurarak şirket veya kooperatifin ihyasını
isteyebilir.
Ticaret
sicilinden kaydı silinen anonim şirketler ve kooperatiflerin kanuni temsilcileri
ile limited şirket ortaklarının, silinme tarihinden önceki kamu borçlarından
doğan sorumlulukları, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkında Kanun kapsamında devam eder.
Gümrük ve
Ticaret Bakanlığı geçici 7. maddenin uygulanmasına ilişkin düzenlemeleri yapmaya
yetkilidir.
SONUÇ
Faaliyette
olmayan ancak ticaret sicil kayıtları devam eden ve bu nedenle vergi
mükellefiyetleri de devam eden şirketler, çeşitli nedenlerle tasfiye sürecine
giremediler. Yukarıdaki açıklamalara ilave olarak Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı’nın işleyişe ilişkin tebliğ veya yönetmelik çıkarması beklenmektedir.
Ekonomik veya benzeri nedenlerle tasfiye sürecine giremeyen ve gerçekte var
olmayan şirketler Yeni TTK’nın sağladığı kolaylıktan faydalanmalı ve 01.07.2014
tarihine kadar sağlanan imkanı değerlendirmelidirler.
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder