İşveren Tarafından Yapılan Taşıma Giderleri

İşveren Tarafından Yapılan Taşıma Giderleri

İşveren tarafından personele sunulan menfaatlerden birisi de evinden işyerine gidiş gelişinin sağlanmasıdır. Sözkonusu taşıma işlemi uygulamada aşağıdaki şekillerde yapılabilmektedir.

-Hizmet erbabının toplu olarak işyerine gidip gelmelerini sağlamak amacıyla servis aracı temini,
-Hizmet erbabına özel makam otosu tahsisi,
-Hizmet erbabına toplu taşım kartı alınması,
-Hizmet erbabına yol parası adı altında bir ödeme yapılması,
-Personelin kendisine AIT arabasının benzin giderinin karşılanması.

Sözkonusu bu durumlar takip eden aşağıda detaylandırılarak incelenmiştir.

Servis aracının temini
Gelir Vergisi Kanunu'nun 23. maddesinin 10. bendinde "hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla işverenler tarafından yapılan taşıma giderleri" nin gelir vergisinden istisna olacağı hüküm altına alınmıştır.

Hizmet erbabının işyerlerine topluca gidip gelmelerini sağlamak amacıyla kullanılan taşıtların, işverenin mülkiyetinde olup olmadığının istisna uygulaması açısından önemi yoktur. Çoğu zaman bu tür taşıma işleri bu işi meslek haline getiren ve uzmanlaşan İmamın veya şirketlere yaptırılmaktadır.

Servis aracı olarak kullanılan taşıtın işletmenin mülkiyetinde olması halinde buna ait harcamalar gider yazılacaktır. Bu hizmetin dışardan temini halinde yapılan harcamalar alınacak vesikalar doğrultusunda gider yazılacaktır.

Özel makam arabası verilmesi
Hizmet erbabına özel makam arabası verilmesi durumunda harcamaların gider olarak dikkate alınması konusunda bir farklılık yoktur. Ancak bu durumda sağlanan menfaatin ücret olarak değerlendirilerek gelir vergisine tabi tutulması gerekmektedir. Zira Gelir Vergisi Kanunun 23/10. maddesindeki istisna sadece hizmet erbabının topluca işe gidip gelmelerini sağlamaya yönelik giderleri kapsamaktadır.

Hizmet erbabına makam otosu tahsis edilmesi halinde dört farklı durumla karşılaşılabilir.
• İşletmeye AIT taşıt münhasıran makam otosu olarak kullanılabilir.
• İşletmeye AIT taşıt hem makam otosu, hemde işletmede diğer ihtiyaçlar için kullanılabilir.
• Taşıt dışarıdan kiralama yolu ile temin edilmiş olup münhasıran makam otosu olarak tahsis edilebilir.
• Taşıt dışarıdan kiralanmış olup hem makam otosu, hem de işletmede diğer işlerde kullanılabilir.

Taşıtın münhasıran makam otosu olarak kullanıldığı durumlarda taşıt giderlerinin tamamının ücret olduğu açıktır. Gerekli brütleştirme işlemi yapıldıktan sonra gelir vergisi kesintisi ve gider yazılma işlemi gerçekleştirilecektir.

Taşıtın işletmede diğer ihtiyaçlarda kullanılması halinde işe ücret tutarının nasıl hesaplanacağı açık değildir. Bazı yazarlar bu durumda, taşıt giderlerinin yarısının hizmet erbabının ücret gideri olarak vergilendirilebileceği görüşündedirler.

Taşıtların makam otosu ve işletmenin diğer ihtiyaçlarında kullanılması halinde, ücret olarak vergilendirilecek tutarın tesbiti mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlenmemiştir.

Uygulamada bu tür durumla karşılaşan mükelleflerin vergi idaresinden görüş istemesinde fayda vardır.

Hizmet erbabına toplu taşım kartı veya benzer adda aynı niteliğe sahip kartların verilmesi halinde bu amaçla yapılan giderlerin Gelir Vergisi Kanunu'nda yer alan istisnadan yararlanamayacağı açıktır.

Personele yol parası adı altında yapılan bir ödemenin anılan istisnadan yararlanamayacağı açıktır. Ayrıca personelin kendisine AIT arabasının benzin ve diğer giderlerini karşılamakta nakit ödeme Ile aynı niteliğe sahip olacaktır. Bu gibi durumlarda da bir önceki kısımda açıklamalar doğrultusunda brütleştirme işlemi yapılacaktır.

YMM Hasan YALÇIN